Legionella, zarażenia i zapobieganie - wszystko co musisz wiedzieć.

Legionella w wodzie – wszystko, co musisz wiedzieć o groźnej bakterii

Poradnik

Temat legionelli pojawił się nieoczekiwane, wzbudzając ogromny niepokój w społeczeństwie. Nie ma się, co dziwić, ponieważ media codziennie donoszą o kolejnych zakażeniach i zgonach wywołanych przez niebezpieczną bakterię o nazwie legionella pneumophila. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat objawów, środków bezpieczeństwa czy leczenia, koniecznie przeczytaj nasz artykuł.

Czym jest bakteria legionella?

Legionella to rodzaj bakterii Gram-ujemnych z rodziny Legionellaceae. Wyjątkowo ciekawą cechą tych mikroorganizmów jest ich zdolność do rozwijania się w środowiskach wodnych, a także do zasiedlania systemów klimatyzacyjnych, wentylacyjnych oraz instalacji wodociągowych. Są one niewielkie i niepozorne pod mikroskopem, jednak ich potencjalny wpływ na zdrowie ludzi jest już znaczący.

Bakteria legionella bytuje naturalnie w środowisku wodnym, takim jak jeziora, rzeki, a czasami nawet gleba. Jednak to niejedyne miejsca jej występowania. Może ona pojawić się również w systemach wodociągowych, basenach, jacuzzi, fontannach, a także systemach klimatyzacyjnych oraz wentylacyjnych.

Legionella pneumophila – główna winna zarażeń

Legionella pneumophila to główny gatunek, który wywołuje legionellozę, inaczej zwaną legionelozą lub chorobą legionistów. Jest to pałeczka Gram-ujemna, która ma zdolność do tworzenia biofilmów w postaci śluzu i osadu, utrudniających usunięcie jej z systemu wodnego. Bakteria ta jest bardzo tolerancyjna na warunki ekstremalne, w tym na zmiany temperatury czy dawki chloru, co czyni ją wyjątkowo niebezpieczną w środowiskach, w których może rosnąć i rozwijać się.

Bakterie legionella – inne rodzaje

Oprócz najbardziej znanego i najgroźniejszego gatunku, legionella pneumophila, istnieje wiele innych rodzajów, takich jak: legionella longbeachae, legionella micdadei, legionella dumoffii, legionella bozemanae.

Legionella longbeachae – rzadszy, ale równie groźny gatunek

Legionella longbeachae to drugi co do częstości gatunek bakterii legionella, który może wywoływać legionellozę u ludzi. Jest on często związany z zakażeniami pochodzącymi z gleby lub kompostu.

Legionella micdadei – zagrożenie dla ludzi z osłabionym układem odpornościowym

Legionella micdadei to gatunek, który może być przyczyną różnych infekcji, w tym zapalenia płuc, zakażeń układu moczowego i infekcji ran. Jest stosunkowo rzadki, ale może wywoływać poważne schorzenia u osób o osłabionym układzie odpornościowym.

Legionella dumoffii i legionella bozemanae – mniej powszechne, lecz nadal groźne

Mimo że legionella dumoffii i legionella bozemanae są gatunkami znacznie mniej powszechnymi, to zostały zidentyfikowane jako przyczyna niektórych przypadków legionellozy u ludzi.

Legionellą można zarazić się pod prysznicem

Bakterie legionella – temperatura

Legionellę najczęściej można zaobserwować w ciepłej wodzie. Jej rozwój zachodzi w temperaturach między 20°C a 50°C, co oznacza, że ​​systemy wodociągowe, bojlery, a nawet prysznice mogą być potencjalnym źródłem zakażenia.

Legionella – zapach wody

Zapach wody jest istotnym aspektem oceny jakości wody, zwłaszcza w kontekście jej bezpieczeństwa i potencjalnego zagrożenia szkodliwymi bakteriami. Trzeba jednak zaznaczyć, że w przypadku legionelli woda wodociągowa nie posiada wyczuwalnej woni, która pozwoliłby na stuprocentowe stwierdzenie skażenia cieczy.

Bakteria legionella – objawy legionellozy

Legionelloza to choroba o zróżnicowanym spektrum objawów, co sprawia, że jej rozpoznanie może być problematyczne. Rozbieżności te mogą wynikać od szeregu indywidualnych czynników. Istnieje jednak kilka typowych objawów, które sugerują, że osoba miała styczność z bakterią legionelli.

Gorączka

W przypadku legionellozy pacjenci często doświadczają nagłego wzrostu temperatury ciała. Gorączka może być umiarkowana lub wysoka, osiągając nawet 40°C.

Ból mięśni

Choroba wywoływana przez bakterię legionella pneumophila może wywołać ból mięśni i stawów, który może być mylony z objawami grypy.

Kaszel

Legionelloza objawia się suchym kaszlem, który może przechodzić w kaszel z odkrztuszaniem plwociny.

Duszności

Niektórzy pacjenci z legionellozą doświadczają duszności, co może być objawem poważnej infekcji dróg oddechowych.

Zmęczenie

Ponadto ogólne uczucie zmęczenia i osłabienia organizmu jest częstym objawem legionellozy.

Legionella – objawy skórne

Jak już wskazano w niniejszym tekście, zakażenie wywołane bakterią legionelli wywołuje przede wszystkim symptomy podobne do grypy lub zapalenia płuc. Objawy skórne są bardzo rzadkie i niecharakterystyczne dla skutków legionellozy.

Objawy legionelli

Różnice w objawach legionellozy

Jak zostało wspomniane wcześniej, objawy legionellozy mogą różnić się między osobami w zależności od wielu czynników. Poniżej przedstawiamy najczęstsze z nich.

Stan zdrowia zakażonego

Osoby z osłabionym układem odpornościowym, takie jak seniorzy, osoby z przewlekłymi chorobami lub palacze, mogą doświadczać bardziej nasilonych objawów schorzenia.

Ilość bakterii legionella w wodzie

Ilość bakterii legionella może wpływać na nasilenie objawów. Większa dawka prowadzi do cięższego przechodzenia choroby.

Gatunek legionelli

Jak wspominaliśmy w poprzednich rozdziałach, różne gatunki bakterii legionella mogą wywoływać inne objawy. Trzeba jednak zaznaczyć, że legionella pneumophila jest zdecydowanie najczęstszym sprawcą legionellozy.

Wiek zarażonego

Chociaż legionelloza może wystąpić u osób w każdym wieku, to jednak jest, jak to zazwyczaj bywa w przypadku tego typu chorób, najczęściej diagnozowana u osób w wieku 50 lat i starszych.

Legionelloza – potencjalne powikłania

Legionelloza, jeśli nie zostanie szybko rozpoznana i odpowiednio leczona, może prowadzić do poważnych powikłań, zwłaszcza w przypadku osób o osłabionym zdrowiu. Poniżej opisujemy najczęstsze z nich.

Zapalenie Płuc

Legionelloza jest jednym z głównych czynników wywołujących zapalenie płuc, zwane również legionellozowym zapalenie płuc. To powikłanie może być bardzo poważne i wymagać hospitalizacji.

Ostra niewydolność nerek

U niektórych pacjentów legionelloza może prowadzić do ostrej niewydolności nerek, co jest stanem zagrażającym życiu.

Sepsa

W niektórych przypadkach infekcja legionellą może przenieść się do krwiobiegu i spowodować sepsę, co jest stanem krytycznym.

Pozostałe powikłania legionellozy

Chociaż powyższe przykłady to najczęstsze skutki legionellozy, choroba ta może wpływać także na inne narządy, takie jak serce czy wątroba.

Badania pod kątem legionellozy

Jak rozpoznać legionellozę?

Objawy legionellozy nie są jednolite, często przypominając symptomy innych chorób układu oddechowego. Z tego powodu bez fachowej diagnozy ciężko określić faktyczny stan pacjenta. Aby mieć całkowitą pewność, czy osoba została zarażona bakteriami legionelli, najlepiej wykonać szereg badań, które opisujemy poniżej.

Badania krwi

Badania krwi mogą wykazać obecność stanu zapalnego i inne nieprawidłowości, które mogą sugerować obecność infekcji.

Badanie plwociny

Analiza plwociny może wykazać obecność bakterii legionella pneumophila lub innych patogenów, co stanowi potwierdzenie diagnozy.

Badania obrazowe

Radiologiczne badania obrazowe, takie jak rentgen klatki piersiowej czy tomografia komputerowa, mogą pomóc w wykryciu zmian w płucach, które są charakterystyczne dla legionellozy.

Zakażenie bakteriami legionella – leczenie legionellozy

Niezwłoczne leczenie legionellozy jest bardzo istotne w przypadku potwierdzenia diagnozy tej choroby. Metod terapeutycznych jest kilka, a najważniejsze z nich opisujemy poniżej.

Terapia farmakologiczna

Antybiotyki są głównym narzędziem w leczeniu legionellozy. Najczęściej stosowanym jest erytromycyna, jednakże inne farmaceutyki, takie jak azitromycyna czy lewofloksacyna, również mogą być skuteczne w leczeniu tego schorzenia.

Leczenie antybiotykami jest zazwyczaj długotrwałe i może trwać od 2 do 3 tygodni lub dłużej, zwłaszcza w przypadku powikłań lub ciężkiego przebiegu choroby. Monitorowanie postępów leczenia za pomocą badań obrazowych oraz testów laboratoryjnych jest w tym przypadku kluczowe.

Hospitalizacja

W przypadku poważnych infekcji legionellą, zwłaszcza gdy występuje ostre zapalenie płuc, hospitalizacja może okazać się koniecznością. W takiej sytuacji szpital jest w stanie zapewnić intensywniejszą terapię i specjalistyczną opiekę, w tym leczenie dożylnymi antybiotykami i wsparcie oddechowe w razie potrzeby.

Leczenie indywidualne

Niektóre przypadki legionellozy mogą prowadzić do powikłań, takich jak ostre zapalenie nerek czy niewydolność oddechowa. W takich przypadkach konieczne jest indywidualne leczenie, które może obejmować dializę czy respirator.

Jak chronić się przed legionellą? Skuteczna filtracja i dezynfekcja wody!

Prewencja stanowi najlepszy sposób uniknięcia zarażenia bakteriami legionelli. Co za tym idzie, warto zaopatrzyć się w skuteczne filtry wody i urządzenia do dezynfekcji. W związku tym, że temat legionelli może powracać w najbliższych latach niejednokrotnie, zrobiliśmy krótką listę sprzętów z naszego sklepu, które skutecznie poradzą sobie z tą niebezpieczną bakterią.

W ochronie przed legionellą znakomity wybór stanowią filtry odwróconej osmozy, które dzięki zastosowaniu membrany osmotycznej i odpowiedniego ciśnienia skuteczne eliminują wszelkie szkodliwe mikroorganizmy. Wśród dostępnych urządzeń szczególnie polecamy nowoczesny filtr wody z lampą UV AQUA VITA RO8 BIO PROTECT oraz bezzbiornikowy filtr z systemem odwróconej osmozy wodaRO R600B.

Innym niezwykle skutecznym rozwiązaniem jest oczyszczanie wody przez promienie UV, które niszczą DNA bakterii, uniemożliwiając dalsze rozmnażanie się patogenów. Metodę tą można stosować zarówno w systemach wodociągowych, jak i instalacjach wodnych (np. fontannach). Jeśli chcesz mieć pewność, że z twojego kranu leci woda pozbawiona legionelli, sprawdź naszą rekomendację – bakteriobójczą lampę UV12G-M z żarnikiem Philips 55W.

Zapobieganie legionellozie – skuteczne porady

Filtracja wody to jedno, jednakże warto mieć na uwadze również inne kwestie, dzięki którym unikniemy skażenia wody bakteriami legionelli. Poniżej przedstawiamy kilka skutecznych środków ostrożności.

Regularne czyszczenie i konserwacja systemów wodnych

Dla obiektów użyteczności publicznej, takich jak hotele, szpitale czy zakłady przemysłowe, regularne czyszczenie i dezynfekcja systemów wodnych, w których mogą rozwijać się legionella, są kluczowe.

Prawidłowa konserwacja basenów i jacuzzi

Baseny i jacuzzi powinny być utrzymywane w czystości i dezynfekowane zgodnie z zaleceniami, aby zapobiegać rozwojowi legionelli.

Dbałość o systemy klimatyzacyjne i wentylacyjne

Regularna konserwacja i czyszczenie systemów klimatyzacyjnych oraz wentylacyjnych pomaga zapobiegać rozprzestrzenianiu się legionelli przez powietrze.

Higiena wody w domu

Aby zminimalizować ryzyko zakażenia legionellą w domu, warto pamiętać o kilku kluczowych kwestiach, takich jak regularne czyszczenie pryszniców i słuchawek prysznicowych czy systematyczna konserwacja bojlerów oraz zbiorników na wodę.

Dezynfekcja wody

Legionella w wodzie – podsumowanie

Legionella stała się ostatnimi czasy bardzo gorącym tematem w związku z rosnącą falą zakażeń i zgonów. Zapewne to nieostatni raz kiedy o niej usłyszymy. Trzeba mieć jednak na uwadze, że niniejsza bakteria jest powszechnie obecna w środowisku, a problem zaczyna się dopiero wtedy, gdy zostaną przekroczone pewne normy.

W przypadku obiektów, w których przebywają pacjenci o obniżonej odporności, w tym objęci leczeniem immunosupresyjnym, stężenie legionelli powinno wynosić nie więcej niż 50/1000 ml. Mniej restrykcyjne normy obejmują hotele, baseny czy szkoły, gdzie maksymalne stężenie określono na poziomie 100/100 ml.

Kluczem w ochronie przed legionellą jest przestrzeganie podstawowych zasad bezpieczeństwa i higieny. Zaopatrzenie się w skuteczne systemy filtracji i dezynfekcji wody oraz regularna konserwacja instalacji i urządzeń sprawią, że te szkodliwe bakterie nie będą miały prawa pojawić się w naszym domowym kranie.

Sprawdź nasze produkty do filtrowania wody w kategorii OSMOZA ODWRÓCONA:

Autor: Maciej Waliduda - specjalista w MojaWoda.com

Filtr wody AQUAPHOR + saturator Dafi